“Dit is een meerwaarde voor alle betrokkenen”

Met hun projecten rond tuinwerking plaatsen de Landelijke Gilden zich resoluut in de stedelijke context. Eddy Matthys is enthousiast over de manier waarop deze sociaal-culturele innovatie vorm kan geven aan de samenleving.

De sociale woonwijk ‘Nieuw Gent’ ligt in het zuiden van het stadscentrum, tussen Gent en Zwijnaarde. De wijk telt een aantal hoogbouwblokken en laagbouw, voornamelijk gebouwd in de tweede helft van de jaren 70. Tussen de hoogbouw rond de Kikvorsstraat, aan de appartementsgebouwen ‘Mercurius’ en ‘Orion’ zijn sinds kort een 60-tal tuintjes beschikbaar voor bewoners. Ze zijn niet groot, maar ideaal om een eerste tuinervaring op te doen. Met dank aan de Landelijke Gilden. Socius ontmoet een zeer gedreven en enthousiaste Eddy Matthys.

De Landelijke Gilden in een stedelijke context, is dat niet wat vreemd?
Eddy Matthys: “Helemaal niet. Met de projecten tuinwerking is het onze bedoeling het platteland dicht bij de stad te brengen. We doen dat aan de hand van een gemeenschapstuin. Op de Luchtbal in Antwerpen en in de Wijk Nieuw Gent hebben we dat tot nu toe al gerealiseerd.”

Hoe komen jullie op dat idee?
EM: “Dat komt niet zomaar uit de lucht gevallen. In Gent werkten we vanuit de Gentse Buitenband, een werkgroep binnen Landelijke Gilden, al mee aan een lopend project ‘Gent: bloemenregio’. Dat was vooral een economisch project en draaide daarnaast ook rond de identiteit van Gent als bloemenregio. Maar, zo kende men ons al. En dan was er een project van Samenlevingsopbouw Gent rond ‘Managers voor diversiteit’ in 2009. En van het ene, kwam het andere.

Hoe bedoel je?
EM: “Een beetje ongepland, maar tevens gezocht toeval. Tuinieren als sociale katalysator voor mensen die niet over een eigen tuin beschikken, diende zich als thema aan. Mensen kenden onze expertise op het vlak van vrijwilligerswerk, tuinieren, het stimuleren van ontmoeting en uitwisseling, de zorg voor de eigen omgeving, … en vanaf daar startte de samenwerking met de andere partners. Concreet gaat het over een multiculturele hoogbouwwijk in Gent met daartussenin een braakliggend grasveld. Wij voorzien in een cursus ‘aanleggen van een moestuin’. Een vrijwilliger van ons biedt ook wekelijks op woensdag ondersteuning bij het tuinieren zelf: van winterbedden aanleggen, over zaaien en planten, tot en met oogsten, en vooral ook samen delen. De afdeling Zwijnaarde ondersteunt bij grotere evenementen die we daar aan koppelen.”

Het ging dus verder dan enkel jullie historische kerntaak, namelijk boeren en plattelandsbewoners verenigen. Jullie werden aangesproken op basis van jullie sociaal-culturele merites en meerwaarde. Hoe komt dit aan bij de top van de organisatie?
EM: “Dit project werd zeker niet van bovenaf gepland. Het ontstond wat in de zijlijn van onze grote organisatie. Het is een experiment. Zelf is mij vanuit de organisatie nooit iets in de weg gelegd en dat is ook belangrijk. Het moeilijkste van alles was trouwens nog de vergunningen vanuit de overheid in orde krijgen. Jezelf mogen engageren in zo’n experiment laat toe jezelf regelmatig opnieuw uit te vinden. Dat vind ik belangrijk. Niet alleen voor mezelf als professional, maar ook voor onze organisatie. Dit experiment is echt een meerwaarde voor alle betrokkenen.”

En dat klopt. Na ons gesprek gaan we ter plekke. Het is een zonnige woensdagnamiddag. De gemeenschapstuin tussen de hoge flatgebouwen loopt langzaam vol. Samenlevingsopbouw voorziet in een standje met koffie. Een oude dame heeft zelfgemaakte pralines bij die ze graag uitdeelt. De eigenaars van een tuintje volgen aandachtig de uitleg van de vrijwillige coach van de Landelijke Gilden. Ook enkele kinderen sluiten aan. Mensen volgen het onderhoud van elkaars tuintje kritisch op. Ze luisteren en delen tuinervaringen en andere verhalen. Niet alleen in de tuintjes, maar ook op de bankjes er rond gaan mensen met elkaar in gesprek. Er gebeurt iets. Over de grenzen van etnisch-culturele achtergronden en leeftijden heen. Hier wordt samen-leving gemaakt. Hier raakt men betrokken.

Identikit
Naam: Eddy Matthys
Organisatie: Landelijke Gilden
Beroep: Consulent Landelijke Gilden Oost-Vlaanderen
Initiatief in de kijker: ‘De Tuintjes in de Wijk Nieuw Gent’
Meer info op de website van de Landelijke Gilden.